Ondanks de grootte van de Newfoundlander is deze hond vrij volgzaam en kan hij zich prima aanpassen aan een leven in huis. Hij heeft echter wel voldoende ruimte in de tuin nodig om te bewegen en idealiter moet hij veilig toegang hebben tot water. Het ras is waakzaam en betrouwbaar, en tolerant ten opzichte van kinderen. Auteur J.M. Barrie zou de "Nana" in Peter Pan hebben gebaseerd op zijn eigen Newfoundlander.

Newfoundlanders zijn beschermend en staan ​​erom bekend zich fysiek tussen hun familie en elke vreemde te plaatsen. Ze blaffen niet, maar tonen zich waakzaam en bereid om te beschermen. Het is een intelligent ras en de verzorgers van Newfoundlanders vertellen vaak dat hun honden hen waarschuwen voor brand in huis en hen redden uit hun eigen zwembad.

De Newfoundlander heeft een lief karakter en voelt zich thuis op het land of in het water. De hond is een ideale metgezel voor één persoon of een gezin, maar de grootte van de Newfoundlander moet in overweging worden genomen. De volwassen Newfoundlander heeft niet veel beweging nodig, maar kan gemakkelijk een bankhanger worden. Hij moet dagelijks kunnen wandelen, in de tuin kunnen rennen of vooral zwemmen om fit te blijven. Overgewicht kan de toch al korte levensduur van een Newfoundlander, meestal 8 tot 10 jaar, verkorten.

Zoals bij elk groot ras heeft een Newfoundlander voldoende voer nodig tijdens het eerste jaar van zijn groei. Ze komen in het eerste jaar letterlijk 45 kilo aan! Daarna vertraagt ​​hun metabolisme echter en hebben ze veel minder calorieën per dag nodig. Een magere Newfoundlander is zeker gezonder dan een met overgewicht.

Newfoundlanders zijn vriendelijke honden die graag gezelschap houden. Ze verharen echter wel en hebben de neiging om af en toe te kwijlen. Verzorging is belangrijk voor dit ras, zowel voor hun comfort als voor hun gezondheid. De vacht moet regelmatig geborsteld worden om dode haren te verwijderen en de nagels moeten kort gehouden worden. Regelmatig nagelknippen helpt om te voorkomen dat de voeten gaan spreiden, aangezien ze een zware last te dragen hebben.

Dit ras, ontwikkeld op het eiland Newfoundland, is een opmerkelijke zwemmer met een geschiedenis van ongelooflijke reddingen in het water. De specifieke voorouders van dit ras blijven onbekend, hoewel het mogelijk verwant is aan de Pyreneeënhond die vissers in het gebied vergezelde. In de 18e eeuw werd de Newfoundlander naar Groot-Brittannië en Frankrijk gestuurd en werd al snel populair bij Engelse zeelieden als scheepshond.

Het ras werd zo beroemd om zijn vermogen om reddingen in het water uit te voeren dat twee Newfoundlanders een verplicht onderdeel waren van de "uitrusting" van reddingsposten langs de Engelse kust.

Als scheepshond was het de taak van de Newfoundlander om met de lijn van het schip naar de kust te zwemmen en zo verbinding te maken met de hulp aan wal. De Newfoundlander was zo'n goede zwemmer dat hij ook een kleine boot aan land kon trekken.

Er wordt gezegd dat een Newfoundlander-scheepshond in het donker van het dek van een boot dook en Napoleon Bonaparte redde nadat hij in het water was gevallen!